Nguồn bài viết tại: https://intriphat.com/che-ban-la-gi/

Chế bản là 1 thuật ngữ được sử dụng nhiều trong in ấn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ chế bản là gì? Dụng cụ được sử dụng để chế tạo bản in gồm những gì? Quy trình chế bản in ra sao? Để hiểu rõ các thông tin trên cũng như biết được chế bản là gì? Bạn đọc hãy cùng theo dõi bài viết sau đây. 

Chế bản là gì? 

Nếu bạn làm việc trong ngành in thì bạn sẽ biết chế bản là gì? Chế bản được gọi đầy đủ là chế bản in, là công đoạn được thực hiện đầu tiên trong quy trình in ấn. Trước khi in lụa, in offset hay in kỹ thuật số, bạn đều cần phải chuẩn bị trước mẫu in. 

Trước đây, khi áp dụng kỹ thuật in truyền thống như CTP và CTF thì công đoạn chế bản khá phức tạp. Tuy nhiên, hiện nay thì việc chế bản trở nên khá đơn giản vì nhờ vào sự hỗ trợ từ các thiết bị máy móc hiện đại.  Có thể hiểu đơn giản, chế bản là tạo ra các phim ảnh để in, hay còn được gọi là khuôn in hoặc bản mẫu để photocopy. Bên cạnh đó thì bạn cũng có thể hiểu chế bản in là: 

• Quy trình in ấn sẽ tạo ra các ấn phẩm theo 1 mẫu in cụ thể được chuẩn bị trước đó. Thì các mẫu in được gọi là chế bản. 
• Sau khi in thì các sản phẩm sẽ trải qua công đoạn gia công bằng các phương pháp như phủ UV, bế decal, cán màng bóng - mờ,… tùy theo nhu cầu của khách hàng mà có thể chọn phương pháp gia công phù hợp để hoàn thiện sản phẩm tốt nhất.

Dụng cụ được dùng để chế tạo bản in

Hiện nay, việc chế bản in không còn phức tạp như ngày trước vì đã có sự hỗ trợ của nhiều máy móc hiện đại. Dưới đây là một số dụng cụ được sử dụng để chế bản in trong dịch vụ in ấn:

• Máy tính với phần mềm thiết kế chuyên dụng: Đây là công cụ quan trọng nhất, với máy tính được cài đặt các phần mềm thiết kế như CorelDRAW, QuarkXPress, InDesign, Illustrator, Pagemaker…Các phần mềm này có nhiều tính năng đặc biệt và là công cụ để tạo và chỉnh sửa đồ họa, bố cục, font chữ, màu sắc cũng như các yếu tố khác trong tài liệu in.
• Máy in film (CTF - Computer to Film): Đây là máy in đặc biệt được sử dụng trong kỹ thuật chế bản CTF. Nó in dữ liệu in lên phim ảnh (film) để tạo ra các bản phim in ấn, chuẩn bị cho giai đoạn in tiếp theo.
• Máy ghi bản (CTP - Computer to Plate): Đây là máy ghi trực tiếp các dữ liệu in lên tấm bản in trong kỹ thuật chế bản CTP. Thay vì sử dụng bản phim, máy ghi bản CTP giúp tạo ra các tấm bản in chính xác từ dữ liệu kỹ thuật số trực tiếp.
• Máy in kỹ thuật số (Computer to Press): Đây là loại máy in đặc biệt được sử dụng trong kỹ thuật chế bản Computer to Press, cho phép chúng ta in trực tiếp từ dữ liệu số lên tờ giấy hoặc chất liệu in khác mà không cần tạo ra các tấm bản in trung gian.
• Công cụ đo lường: Bao gồm bút chỉnh màu, thước, goniometer (dụng cụ đo góc), densitometer (dụng cụ đo mật độ màu),… nhằm đảm bảo sự chính xác trong quá trình chế bản và kiểm tra tài liệu in.

Những công cụ này đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo chất lượng và độ chính xác của các tài liệu in ấn, từ khâu thiết kế đến khâu sản xuất cuối cùng.

Các kỹ thuật chế bản in phổ biến trên thị trường in ấn

Ngoài thắc mắc chế bản là gì thì nhiều người cũng rất quan tâm đến các kỹ thuật chế bản in hiện nay. Dưới đây là một số công nghệ chế bản in phổ biến giúp cho các bản in được đẹp và sắc nét hơn, cụ thể: 

Công nghệ CTF (Computer-to-Film) trong in ấn CTF là một công nghệ chế bản số, trong đó dữ liệu số từ máy tính được chuyển đổi thành dữ liệu tương tự trên thiết bị film bằng máy ghi film. Bản film này sẽ được sử dụng để làm bản in. Quy trình thực hiện như sau: 

• Nhập dữ liệu cần in vào máy tính.
• Xử lý dữ liệu và dàn trang theo bố cục hợp lý  
• Xuất bản thiết kế hoàn chỉnh ra bản film hoặc giấy scan.

Ở Việt Nam, công nghệ CTF có ba mức độ chính với những ưu điểm và hạn chế riêng:

• CTF sử dụng giấy scan.
• CTF xuất film từng trang.
• CTF xuất film với khổ bản in.

Công nghệ CTP (Computer-to-Plate) Công nghệ này loại bỏ bước sử dụng bản film làm trung gian, cho phép dữ liệu từ máy tính ghi trực tiếp lên bản in. Quy trình này bao gồm:

• Lắp bản in.
• Ghi dữ liệu trực tiếp lên bản in bằng hệ thống ghi hình.

CTP giúp đơn giản hóa quy trình và kiểm soát chất lượng bản in tốt hơn, đồng thời giảm chi phí sản xuất. Tuy nhiên, do yêu cầu cao về tay nghề, quy trình, máy móc và thiết bị đồng bộ, công nghệ này hiện chỉ phổ biến ở các nước phát triển và ít doanh nghiệp ở Việt Nam thực hiện được. Công nghệ CTP (Computer-to-Press) CTP Computer - to - Press thực hiện việc ghi hình trực tiếp lên ống bản của máy in thông qua điều khiển từ máy tính. Quy trình bao gồm:

• Nhập và xử lý dữ liệu hoàn chỉnh trên máy tính.
• Ghi hình lên bản in trên máy in bằng tia laser.

Công nghệ Computer to Print (CTP) Đây là công nghệ in ấn hiện đại nhất, sử dụng dữ liệu từ máy tính để trực tiếp tạo ra hình ảnh trên tờ in. Nguyên tắc hoạt động dựa trên chụp ảnh tĩnh điện và sử dụng chất mực đặc biệt để in nhiều hình ảnh khác nhau trong một lần in. Các công nghệ chế bản trên giúp cải tiến quy trình in ấn, nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất, mang lại nhiều lợi ích cho ngành in.

Quy trình chế bản in chuyên nghiệp phổ biến hiện nay

Sau khi đã biết chế bản là gì, bạn đọc cũng có thể tham khảo quy trình chế bản in phổ biến hiện nay. Quy trình chế bản in còn phụ thuộc vào mục đích sử dụng và nhu cầu in ấn của khách hàng. Để tạo ra một bản in đẹp thì quy trình chế bản cần thực hiện theo các bước sau đây:

• Nghiên cứu mẫu in: Ở bước này, người chế bản phải xác định bố cục, kích thước, màu sắc, cách dàn trang, cấu trúc trang và nội dung cần thể hiện. Hiểu rõ mục tiêu truyền tải thông điệp của khách hàng.
• Dàn trang: Sử dụng phần mềm thiết kế như: QuarkXPress, CorelDRAW, Illustrator, InDesign, Pagemaker để tạo ra bản in theo ý tưởng và mong muốn của khách hàng. Thiết kế mô hình trước để khách hàng hình dung và quyết định.
• Kiểm tra chế bản trước khi in ra can/phim: Người chế bản cần kiểm tra và chỉnh sửa chế bản in trên máy tính theo yêu cầu của khách hàng. Đảm bảo sản phẩm mẫu hoàn hảo và đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
• Theo dõi quá trình in ra sản phẩm chuẩn: Khi khách hàng chọn bản in thì quy trình in ấn chính thức được thực hiện. Cần đảm bảo không còn sai sót và tạo ra sản phẩm chất lượng nhất ở các công đoạn tiếp theo.
• Kiểm soát quá trình in: Đảm bảo tính chính xác của từng khâu trong quá trình in. Đảm bảo sản phẩm hoàn thành đạt chất lượng và kết quả tốt nhất.

Những bước này giúp đảm bảo chất lượng và hiệu quả của sản phẩm in ấn, từ khâu thiết kế đến sản xuất cuối cùng.

Lời kết

Thông qua bài viết trên, chắc hẳn bạn đọc cũng đã có thêm thông tin về chế bản là gì? Quy trình chế bản phổ biến trong in ấn cũng như các dụng cụ thường dùng để chế bản in. Hy vọng bài viết của In Trí Phát mang đến nhiều thông tin hữu ích với bạn đọc.